Rodzaje jaskry: jaskra z otwartym kątem przesączania

Jaskra występuje pod kilkoma postaciami, jednak wszystkie łączy jedno: rozpoczynają się od ubytków w polu widzenia, a jeśli są nieleczone, kończą się całkowitym zanikiem nerwu wzrokowego i utratą wzroku.

Rodzaje jaskry

Wyróżnia się kilka rodzajów jaskry: jaskrę wrodzoną, jaskrę pierwotną z otwartym kątem przesączania (JPOK), jaskrę pierwotną z zamkniętym kątem przesączania (JPZK), jaskrę wtórną z otwartym kątem przesączania (JWOK) oraz jaskrę wtórną z zamkniętym kątem przesączania (JWZK). Elementami odróżniającymi poszczególne rodzaje są przyczyny oraz postęp choroby.

Zanik nerwu wzrokowego

Zanik nerwu wzrokowego może być następstwem ucisku mechanicznego lub zaburzeń jego ukrwienia. Z tym pierwszym mamy do czynienia wtedy, gdy utrzymująca napięcie gałki ocznej ciecz wodnista nie jest odpowiednio szybko odprowadzana z oka przez tzw. kąt przesączania. Wzrastające ciśnienie wewnątrzgałkowe powoduje ucisk na włókna nerwowe, doprowadzając z czasem do zaniku nerwu wzrokowego. Mechanizm naczyniowy powstaje wtedy, gdy otaczające nerw naczynia krwionośne nie zapewniają odpowiedniego przepływu krwi. Ponieważ ich zadaniem jest dostarczanie substancji odżywczych, z czasem dochodzi do niedokrwienia włókien, a w konsekwencji do całkowitego zaniku nerwu wzrokowego. W tym przypadku nie musi dochodzić do podwyższenia ciśnienia wewnątrzgałkowego, dlatego tę postać choroby określa się jaskrą z normalnym ciśnieniem.

Jaskra z otwartym kątem przesączania – pierwotna

Ten typ jaskry jest najbardziej powszechny – co najmniej 90% przypadków to właśnie jaskra pierwotna z otwartym kątem przesączania, nazywana także jaskrą przewlekłą. Jest bardzo podstępną odmianą choroby, ponieważ przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. W tej postaci choroby wypełniająca gałkę oczną ciecz wodnista ma trudności z odpływem do krwiobiegu. Wywołany tym wzrost ciśnienia śródgałkowego postępuje bardzo powoli i może trwać latami – mimo ciśnienia często dochodzi do adaptacji oka, dlatego pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości. Atakuje zawsze, choć często niesymetrycznie oboje oczu i rozwija się powoli.

Jak rozpoznać jaskrę pierwotną otwartego kąta?

Jaskra pierwotna z otwartym kątem przesączania to choroba o nie do końca zdefiniowanej etiologii, na którą wpływ mają głównie czynniki genetyczne. Można ją rozpoznać jedynie poprzez wykrycie typowych dla tej choroby zmian anatomicznych nerwu wzrokowego. Ograniczenie widzenia zaczyna się od obwodu pola widzenia i w początkowym stadium może być niedostrzegalne. Z czasem pole widzenia zawęża się, co prowadzi do całkowitej utraty wzroku. Leczenie jaskry pierwotnej z otwartym kątem przesączania wymaga systematyczności i stałej opieki okulistycznej. Leczy się ją farmakologicznie, a jeśli są wskazania – laserowo lub operacyjnie.

Jaskra z otwartym kątem przesączania – wtórna

Jaskra wtórna z otwartym kątem przesączania dotyczy jednego oka. Jest następstwem innej, wcześniejszej choroby oka lub ocznymi powikłaniami schorzeń ogólnoustrojowych. Czynnikiem wpływającym na rozwój tej choroby jest utrudnienie odpływu cieczy wodnistej i wzrost cienienia w gałce ocznej. Związane jest to np. z nadmierną ilością barwnika, gromadzącego się w kącie przesączania i zatykającego go, elementów złuszczonej torebki soczewki lub ze zrostami powstałymi w tej okolicy, będącymi następstwem przebytych stanów zapalnych oka.