Rodzaje jaskry: jaskra pierwotna z zamkniętym kątem przesączania

Jaskra pierwotna z zamkniętym kątem przesączania nazywana jest również jaskrą zamkniętego kąta, jaskrą zamykającego się kąta lub jaskrą z pierwotnie zamykającym się kątem. Występuje rzadziej niż jaskra z otwartym kątem przesączania i różni się od niej objawami i przebiegiem.

Czym jest jaskra zamykającego się kąta przesączania?

Jaskra nie jest jedną jednostką chorobową, lecz zespołem różnych schorzeń. Jej głównym objawem jest podwyższenie ciśnienia śródgałkowego oraz postępujące uszkodzenie tarczy części nerwu wzrokowego. O jaskrze zamykającego się kąta przesączania mówimy wtedy, gdy odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej jest zablokowany przez częściowe lub całkowite zamknięcie kąta tęczówkowo-rogówkowego przez obwodową część (nasadę) tęczówki.

Rola kąta przesączania

Gałka oczna składa się z trzech warstw – twardówki, która z przodu przechodzi w przeźroczystą rogówkę, naczyniówki, w przedniej części budującej ciałko rzęskowe i tęczówkę oraz siatkówki. Soczewka, która wpływa na ostrość widzenia, znajduje się za tęczówką. Tuż za soczewką znajduje się komora szklista, pomiędzy rogówką a tęczówką komora przednia oka, zaś między tęczówką a soczewką – komora tylna. Komorę przednią i tylną wypełnia produkowana przez ciałko rzęskowe ciecz wodnista, która odpowiada za odpowiednie napięcie gałki ocznej i determinuje ciśnienie wewnątrzgałkowe. Odprowadzana jest ona do krwiobiegu przez kąt przesączania, który znajduje się między tęczówką a rogówką. Gdy jest on zwężony, ciecz nie ma możliwości swobodnego odpływu, co powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. W przypadku całkowitego zamknięcia kąta przesączania ciśnienie wzrasta gwałtownie, co w rezultacie prowadzi do ostrego ataku jaskry i w jego konsekwencji zniszczenia nerwu wzrokowego i ślepoty. Kąt przesączania nazywany jest również kątem tęczówkowo-rogówkowym, kątem komory przedniej oraz niepoprawnie – kątem przesącza.

Przyczyny i objawy jaskry zamykającego się kąta

Zamknięcie kąta przesączania występuje w przypadku oczu charakteryzujących się pewnymi predyspozycjami anatomicznymi, takimi jak mała gałka oczna oraz płytka komora przednia. Cechy te bardzo często towarzyszą wadzie wzroku – nadwzroczności (okulary „plusowe” do patrzenia w dal) i sprzyjają przesunięciu ku przodowi tęczówki i soczewki oraz determinują wąski kąt przesączania. Do zaburzeń odpływu cieczy wodnistej może dojść wskutek skurczu mięśnia zwieracza źrenicy bądź poszerzenia źrenicy, a także silnego stresu. W jaskrze z zamkniętym kątem przesączania możliwe jest wystąpienie silnego bólu oczu i głowy w okolicy czoła i skroni oraz przekrwienie gałek ocznych. Mogą pojawić się nudności, wymioty, pogorszenie widzenia i wrażenie „kółtęczowych” – objawy te charakteryzują tzw. ostry atak jaskry, wymagający udania się na ostry dyżur okulistyczny i leczenia szpitalnego.

Rodzaje jaskry pierwotnej z zamkniętym kątem przesączania

Ze względu na przebieg kliniczny jaskrę z zamkniętym kątem przesączania można podzielić na pięć postaci.

Jaskra utajona

Ten typ jaskry wiąże się z pewnymi predyspozycjami anatomicznymi: niewielką odległością pomiędzy tęczówką a rogówką, wypukłą krzywizną „przepony” soczewkowo-tęczówkowej, płytką komorą z „objawem zaćmienia” przy bocznym oświetleniu.

Jaskra podostra

W jaskrze podostrej kąt przesączania nie ulega całkowitemu zamknięciu, jednak mogą pojawić się rzadkie podostre ataki, które niekiedy określa się „pełzającym” zamknięciem kąta. Ten typ jaskry objawia się okresowym widzeniem „kół tęczowych” i obniżeniem ostrości widzenia.

Jaskra ostra

Ostre zamknięcie kąta przesączania (osty atak jaskry) następuje gwałtownie i charakteryzuje się bardzo bolesnym upośledzeniem widzenia. Towarzyszy mu przekrwienie oka, mogą pojawić się nudności i wymioty. Gałka oczna jest „twarda jak kamień”.

Jaskra przewlekła

Jaskra przewlekła z zamkniętym kątem przesączania występuje niezależnie bądź współistnieje z uszkodzeniem jaskrowym. Może nie dawać żadnych objawów aż do późnego okresu choroby.

Jaskra dokonana

Jaskra dokonana to stan całkowitego zaniku nerwu wzrokowego, a co za tym idzie – utraty zdolności widzenia.

Prawidłowym leczeniem z wyboru jaskry z zamykającym się kątem jest wykonanie ambulatoryjnie prostego i bezbolesnego zabiegu laserowego – irydotomii laserowej. Zabiegi takie można przeprowadzić w Centrum Okulistycznym Optimum. Czasem wymagane jest także przyjmowanie dodatkowo kropli do oczu zwężających źrenicę i obniżających ciśnienie w oku.